Η οικονομική επιστήμη διαχωρίζεται σε δύο μεγάλους κλάδους, την Μίκρο και την Μάκροοικονομια. Η διάκριση αυτή εν συντομία οφείλεται στο ότι η Μικροοικονομική ανάλυση εξετάζει μεμονωμένες περιπτώσεις (συμπεριφορά καταναλωτή – παραγωγού), ενώ η Μακροοικονομική ανάλυση εξετάζει συνολικά οικονομικά μεγέθη (πληθωρισμό, ανεργία, Α.Ε.Π. κ.α.).
Η Μικροοικονομική ανάλυση διαφορετικά ονομάζεται και «θεωρία τιμών», γιατί το επίκεντρο της είναι ο προσδιορισμός της τιμής ενός μεμονωμένου προϊόντος ή υπηρεσίας. Αυτό σημαίνει ότι εξετάζει πως διαμορφώνεται η συμπεριφορά των καταναλωτών για ένα αγαθό, καθώς μεταβάλλεται το εισόδημα, οι προτιμήσεις, οι προσδοκίες τους κ.α. Επίσης μελετά την συμπεριφορά των επιχειρηματιών. Για παράδειγμα εξετάζει πως οι μεταβολές στο κόστος παραγωγής, στο τεχνολογικό επίπεδο κ.α. επηρεάζουν την συμπεριφορά του παραγωγού. Η αλληλεπίδραση όλων αυτών των παραγόντων που προαναφέρθηκαν συντελούν στην διαμόρφωση της επικρατούσας τιμής πώλησης ενός αγαθού, σύμφωνα με τον τους νόμους της ζήτησης και της προσφοράς.
Η Μακροοικονομική ανάλυση, από την άλλη μελετά την συμπεριφορά των Εθνικών οικονομιών καθώς και της πολιτικής που ασκείται από τους κυβερνώντες, στην προσπάθειά τους να επηρεάσουν την πορεία της οικονομίας. Κάποια ενδεικτικά ερωτήματα στα οποία καλείται να απαντήσει είναι:
1. Με ποιον τρόπο οι οικονομίες μεγεθύνονται μακροχρόνια; Ποιο είναι αυτό (το μίγμα πολιτικής) που κάποιες χώρες τις κάνει να βελτιώνουν το βιοτικό τους επίπεδο ταχύτερα από κάποιες άλλες;
2. Γιατί κάποια οικονομικά μεγέθη, όπως το εισόδημα – η απασχόληση – η επενδυτική δραστηριότητα, παρουσιάζουν κυκλικότητα (διακυμάνσεις); Γιατί τα ίδια φαινόμενα επαναλαμβάνονται με μια συστηματικότητα κατά τη διάρκεια των ετών;
3. Τι προκαλεί την ανεργία;
4. Τι προκαλεί την γενικευμένη αύξηση των τιμών (πληθωρισμό);
5. Πως αλληλεξαρτώνται οι οικονομίες μεταξύ τους, ως μέρος ενός παγκόσμιου οικονομικού συστήματος;
6. Η άσκηση οικονομικής πολιτικής μπορεί να είναι αποτελεσματική στον επηρεασμό κάποιων μεγεθών, όπως για παράδειγμα το εισόδημα ή η ανεργία;
Αυτός είναι ο λόγος που η Μακροοικονομική θεωρία είναι ευρύτερα γνωστή και ως «θεωρία εισοδήματος», γιατί το επίκεντρο της είναι ο προσδιορισμός του επιπέδου ισορροπίας του εθνικού εισοδήματος και της απασχολήσεως του εργατικού δυναμικού.
Ο κύριος λόγος διάκρισης της οικονομικής θεωρίας σε μίκρο και μακροοικονομική ανάλυση, είναι ότι τα συμπεράσματα που εξάγονται με τα εργαλεία της μικροοικονομικής ανάλυσης, εάν τα γενικεύσουμε για το σύνολο του πληθυσμού, δηλαδή σε μακροοικονομικό επίπεδο δεν ισχύουν. Δηλαδή με την διάκριση αυτή αποφεύγουμε ένα σφάλμα γενίκευσης το οποίο είναι γνωστό ως σφάλμα σύνθεσης. Το «σφάλμα σύνθεσης» διαπράττεται εάν δεχτούμε ότι, εκείνο που ισχύει για το άτομο ή την μεμονωμένη επιχείρηση, ισχύει αναγκαστικά και για το σύνολο της οικονομίας.
Ας δώσουμε όμως καλύτερα ένα ενδεικτικό παράδειγμα διάπραξης σφάλματος σύνθεσης, ώστε να γίνουμε απόλυτα κατανοητοί. «Το παράδοξο της φειδούς», είναι ένα από τα πλέον δημοφιλή παραδείγματα. Είναι κοινά αποδεκτό ότι η αποταμίευση, είναι μία ενέργεια που δημιουργεί όφελος για ένα μεμονωμένο άτομο, γιατί έτσι το άτομο εξασφαλίζει ένα μελλοντικό είδος ασφάλειας. Όμως εάν υπάρξει γενίκευση αυτής της πράξης από όλα τα οικονομούντα άτομα, θα οδηγηθούμε σε χειροτέρευση της κοινωνικής ευημερίας!
Αυτό τεκμηριώνεται ως εξής. Φανταστείτε μια γενικευμένη αύξηση της αποταμίευσης απ’ όλα τ’ άτομα. Το αποτέλεσμα θα είναι προφανώς η μείωση της κατανάλωσης. Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού θα είναι η μείωση της παραγωγής από τις επιχειρήσεις, επομένως μείωση της χρήσης των παραγωγικών συντελεστών, αύξηση της ανεργίας, δηλαδή λιγότερα εισοδήματα θ’ αποκτηθούν από τα νοικοκυριά. Με λιγότερα εισοδήματα τα άτομα θα αναγκαστούν σε μείωση της αποταμίευσης ή σε μείωση της κατανάλωσης ή σε μείωση και των δύο. Είναι εμφανές ότι το αποτέλεσμα θα είναι τελικά μείωση της ευημερίας των ατόμων.
Με άλλα λόγια δεν θα πρέπει οι προτάσεις της μικροοικονομικής ανάλυσης να ανάγονται στη μακροοικονομική θεωρία, διότι ό,τι ισχύει για τα άτομα ή τις επιχειρήσεις, δεν ισχύει για το σύνολο της οικονομίας. Αυτός είναι και ο λόγος διάκρισης της οικονομικής θεωρίας σε δύο επιμέρους κλάδους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου